ریزش مو یکی از مشکلاتی است که هم آقایان و هم خانم‌ها را در سنین مختلف آزار می‌دهد. این ریزش مو می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی  از آنها قابل درمان هستند و برای برخی هنوز درمان موثری یافت نشده است. شناخت علت ریزش مو به درمان هرچه سریع تر آن کمک می کند.

علائم ریزش مو

همه‌ی ما در هر شبانه روز به طور متوسط ۵۰ تا ۱۰۰ تار از موهای سرمان را از دست می‌دهیم. موهای ریخته شده در حالت عادی با تارهای موی جدید جایگزین شده و تراکم مو ثابت می‌ماند. در صورتی که تعادل بین رشد و ریزش مو به هم بخورد، یعنی ریزش موها بیشتر شود یا رشد موها توقف یابد، به طور کلی گفته می‌شود که فرد دچار ریزش مو شده است. پس موی همه ما می‌ریزد ولی ریزش مو به شرایطی اطلاق می‌شود که تراکم موها کاهش یابد.

بیشتر اوقات ریزش مو به صورت تدریجی اتفاق می‌افتد و تا زمانی که تراکم موهای سر تا حد قابل توجهی کم نشود، متوجه آن نمی‌شویم. در جلوگیری از ریزش مو (و تقریباً تمام مشکلات سلامتی) زمان شروع درمان اهمیت زیادی دارد. یعنی هرچه زودتر برای درمان ریزش موی خود اقدام کنید، احتمال موثر بودن درمان بیشتر می‌شود.

مطمئناً امکان اینکه شما هر روز موهای ریخته شده خود را بشمارید و از این طریق بفهمید که ریزش مو دارید یا نه، وجود ندارد. پس راه تشخیص ریزش مو چیست؟

• عریض شدن خطوط روی سر
• کنده شدن راحت موها به هنگام کشیدنشان
• کم پشت شدن موها و وجود لکه های کچلی
• تجمع مقدار زیادی مو در موگیر چاه بعد از استحمام
• ریختن تعداد زیادی مو بر روی بالشت بعد از خواب شبانه
• جدا شدن مقدار زیادی مو هنگام بستن یا شانه‌ کردن موها

چرا جلوگیری از ریزش مو مهم است ؟

اول از همه باید بدانید که ریزش مو پدیده‌ی شایعی است و در هر سنی، از نوزادی تا سالمندی ممکن است اتفاق بیفتد. بر خلاف تصور بسیاری از افراد، ریزش مو فقط در آقایان اتفاق نمی‌افتد و خانم‌ها نیز از این مشکل در امان نیستند. همانقدر که ریزش مو یک عارضه ناخوشایند و البته ناامید کننده محسوب می‌شود، برطرف کردن آن نیاز به اطلاعات و البته پیگیری روش‌های درمانی دارد. راه‌های مختلفی برای برطرف کردن ریزش مو وجود دارد. اما برای آنکه بهترین روش درمان این عارضه را پیدا کنید، اول باید بفهمید که چرا به آن مبتلا شده‌اید. این کار به شما کمک می‌کند که ریزش موهایتان را ریشه یابی کنید و مناسب‌ترین درمان را برای آن به کار ببرید.

مهم‌ترین علت های ریزش مو

1- سابقه خانوادگی( ارثی)

ریزش موی ارثی یکی از شایع‌ترین مشکلات مو است. اگر در خانواده و نسل‌های پیش از خود، شخصی مبتلا به کچلی وجود دارد، اگر کم پشت بودن موها در ناحیه جلو، دو طرف یا پشت سر را در نزدیکان خود به وفور می‌بینید، همچنین اگر یک یا چند نفر از اقوامتان تحت تأثیر افزایش سن یا علل دیگر دچار ریزش مو شده‌اند؛ پس به احتمال زیاد علت ریختن موهای شما ژنتیکتان است. البته ریزش مو در حالت طبیعی مشکلی به وجود نمی‌آورد، مگر اینکه فرد با جنبه زیبایی آن مشکل داشته باشد.

2- بالا رفتن سن

با افزایش سن، سلول‌های بنیادی مو قدرت چسبندگی خود به فولیکول‌های مو را از دست می‌دهند. این چسبندگی باعث می‌شود که سلول‌های بنیادی در فولیکول مو به طور ثابت قرار گیرند. زمانی که چسبندگی کاهش می‌یابد، سلول‌های بنیادی از محل خود خارج می‌شوند و امکان ادامه بقا را ندارند و همین امر باعث ریزش مو می‌شود. از طرفی با این فرآیند سلول‌های بنیادی کمتری در فولیکول مو باقی می‌مانند، تارهای مو به مرور زمان نازک‌تر می‌شوند و می‌ریزند. از طرفی چربی تولید شده توسط پوست سر به مرور زمان کاهش می‌یابد و همین موضوع سبب خشک شدن و ریزش در موها می‌شود.

3- تغییرات هورمونی

هورمون ها نقش بسیار تعیین کننده ای در رشد موها دارند. در صورتی که هر کدام از هورمون ها در بدن کمتر و یا بیشتر از حد مجاز باشد، کارایی قابل قبولی نداشته و از طرفی ممکن است عوارضی نیز داشته باشد. به عنوان مثال هورمون های موجود در بدن اگر در حد تعادل تولید شوند به رشد موها کمک کرده اما در صورت بر هم خوردن تعادل هورمون ها، مشکلاتی مانند ریزش در موها به وجود می آید.

شرایطی مانند ابتلا به بیماری تخمدان پلی‌کیستیک، بارداری، زایمان، شیردهی و یائسگی که در آن هورمون‌ها دچار تغییر و تحول می‌شوند، ممکن است موجب ریزش موها شود. همچنین استفاده از داروهای پیشگیری از بارداری می‌تواند همین تأثیر را بر روی هورمون‌های شما و سلامت موهایتان داشته باشد.

4- استفاده از داروها

ریزش مو می‌تواند یک عارضه‌ی دارویی باشد. همانطور که حتماً در نوشته‌های بروشور بعضی از داروها دیده‌اید، داروهای ضد سرطان یا همان داروهای شیمی درمانی از معرو‌ف‌ترین داروهایی هستند که باعث ریزش مو می‌شوند.  رایج‌ترین فرآیندهای درمانی و داروهایی که در بخشی از عوارض خود ریزش غیرعادی مو را نیز شامل می‌شوند عبارتند از:

• داروهای بیماری‌های قلبی
• داروی فشار خون بالا
• فرآیند درمانی انواع سرطان
• داروی آرتروز

5- کم خونی ناشی از فقر آهن

در میان افراد جامعه به ویژه زنان یکی از مشکلات شایع که خود علت ریزش مو است؛ کم خونی است.دریافت مقدار کافی آهن در رژیم غذایی می‌تواند سخت باشد. گفته می‌شود که تقریباً از هر ۱۰ زن یکی مبتلا به این مشکل است.

فقر آهن یکی از شایع‌ترین نوع کم خونی است. زمانی که بدن آهن دریافت نکند، بدن قادر نخواهد بود که هموگلوبین بسازد. هموگلوبین نیز نقش اکسیژن رسانی برای رشد و ترمیم سلول‌های مختلف در بدن را برعهده دارد. هنگامی که اکسیژن رسانی و خون رسانی به پوست سر محدود شود رشد موها دچار اختلا شده و ضعف در آنها ریزش را به همراه دارد.

طبق یک مطالعه ثابت شده کمبود اهن نه تنها در خون رسانی و ضعف موها اثر دارد بلکه خود عامل تشدید کننده طاسی الگوی زنانه و مردانه است. گرچه تنها راه تشخیص با آزمایش است اما اگر نقاط قهوه‌ای رنگ را بر روی پوست سر مشاهده کردید و دچار خستگی، خواب آلودگی و سرگیجه هستید ممکن است به فقر آهن مبتلا باشید.

 چه کار کنیم؟

مشورت با پزشک و انجام آزمایش قدم اولیه و مهم است و برای رفع مشکل می‌توان از قرص آهن و مکمل‌های غذایی استفاده کرد. همچنین مصرف گوشت قرمز، سبزیجاتی چون اسفناج و حبوبات در رفع آن اثر ویژه دارد.

6- کمبود مواد مغذی در بدن

ویتامین‌ها و مواد مغذی ضروری، مانند پروتئین که از یک رژیم غذایی سالم دریافت می‌کنید، سلامتی را در سراسر بدن شما تضمین می‌کند. بدن برای فراهم کردن شرایط مناسب رشد مو، به انواع مواد مغذی نیاز دارد. به همین خاطر اگر کمبودی به لحاظ منابع آهن، روی و ویتامین دی در بدن باشد، موها به طور غیرطبیعی شروع به ریزش می‌کنند.

7- رفتار نامناسب با موها

تلاش برای ایجاد یک مدل موی خاص، می‌تواند آسیب و شکستگی قابل توجهی به تارهای مو وارد کند. این می‌تواند منجر به ریزش مو و نازک شدن بیشتر موها شود. شما با استفاده مداوم از وسایل حرارتی و حالت دهنده‌های غیرطبیعی، عملاً موهای خود را بیمار می‌کنید. موها در این شرایط به مرور زمان خشک و بی رمق شده در حالیکه هنوز زنده‌اند. موهای بی رمق به راحتی می‌افتد و نمی‌تواند دوباره جایگزین شود. قرار گرفتن در معرض شرایط آب و هوایی نامطلوب و کشیدن و بدرفتاری با موها نیز، از دسته عوامل از بین برنده مو محسوب می‌شود.

8- استرس و افسردگی

زمانی که فرد تحت اضطراب یا استرس شدید قرار می گیرد، بدن شروع به تولید کورتیزول می کند. در نتیجه تغییراتی در سطح آدرنالین و هورمون های تیروئید ایجاد می شود که می توانند به ریزش مو ختم شوند. به همین دلیل در نظر گرفتن سلامت روان می تواند بر سلامت جسم نیز تاثیر بگذارد.
کورتیزول می تواند باعث ریزش و کاهش رشد مو شود. هورمون های استرس زا تاثیر زیادی بر فولیکول های مو می گذارند به همین دلیل استرس زیاد، باعث افتادن در چرخه ریزش مو و افسردگی و استرس و بر هم خوردن چرخه طبیعی مو، که شامل رشد، استراحت و ریزش است می شود. بنابر تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است، افراد در رده سنی 20 تا 30 سال استر و افسردگی و ریزش مو را بیشتر از دیگر سنین تجربه می کنند. ریزش مو به دلیل استرس به دو شکل ظاهر می شود.
⦁ کندن مو
⦁ ریزش موی سکه ای

9- مصرف دخانیات به ویژه سیگار

مصرف دخانیات به ویژه سیگار در کنار از بین بردن بافت ریه، مشکلات خونی، احتمال ابتلا به سرطان، یکی از چندین علت ریزش مو نیز می باشد. سیگار عملکرد سالم دی ان ای و فولیکول‌های مو را مختل می‌کند و علاوه بر آن مشکلاتی در راه خون رسانی به آنها را به وجود می‌آورد. بنابراین طبیعی است که فرد شاهد ریزش مو باشد.

البته تأثیر آن بیشتر در مردان قابل رویت است و گاهی باعث شدت و سرعت گرفتن طاسی الگوی مردانه نیز خواهد شد. بهترین راه این است که همین الان سیگار را برای همیشه کنار بگذارید و به تغذیه سالم و ورزش به جای آن روی بیاورید.